Fransız LCI kanalına konuşan Macron, “Yeni Kaledonya’ya ilişkin anayasal reform projesinin değerlendirilmesini askıya almaya karar verdim” ifadelerini kullanırken, konuşmasını “Tüm enerjimizi sahadaki diyaloğa ve düzenin yeniden tesis edilmesine vermek için şu anda belirsizliğe izin veremeyiz” diye sürdürdü.
Daha önce Senato ve Ulusal Meclis tarafından kabul edilen reformla ilgili “her an referanduma gidebileceğini” belirten Macron, Yeni Kaledonya’nın seçilmiş temsilcileriyle “Parlamento tarafından halihazırda oylanmış metni zenginleştirecek genel bir anlaşma” üzerinde mutabakata varılmasını tercih ettiğini savunuyordu.
Macron, “Yatıştırma ve açıklık konusunda kararlıyım ancak şiddet baskısı altında asla erteleme ya da askıya alma kararı vermeyeceğim” şeklinde konuşmuştu.
Fransa’nın Yeni Kaledonya halkı Kanakları seçimlerde etkisizleştirme planı
Fransa’nın sömürgecilik sonrası kurduğu düzenin, göç sorunundan güvenliğe ve işsizlikten yaşam standartlarına kadar farklı sorunlara sahip Fransız kolonilerinin artan özerklik ve bağımsızlık talepleri karşısında zorda olduğunun kanıtı niteliği taşıyan Yeni Kaledonya’da yerli halk olan Kanaklar, Fransız hükümetinin anayasal reform girişimini 1988’de imzalanan Noumea Anlaşması’na aykırı buluyor.
Fransız hükümetinin yerel halk Kanakların gücünü kırmak için hazırladığı anayasal reform girişimine karşı çıkan bağımsızlık yanlıları, 13 Mayıs’ta harekete geçmişti.
Fransız hükümeti, başta başkent Noumea olmak üzere Ada’nın çeşitli noktalarında haklarını talep eden bağımsızlık yanlılarına karşı operasyonlar yürütmek üzere bölgeye polis ve jandarma sevk etmişti.
Fransa Başbakanı Gabriel Attal, 15 Mayıs’ta sosyal medya platformu TikTok’un yasaklandığını ve Ada’da olağanüstü hal (OHAL) ilan edildiğini duyurmuştu.
Ada’da Fransız seçmenlerin sayısını artıracak anayasal reformun, yürürlüğe girebilmesi için Fransız Parlamentosunun iki kanadının bir arada toplandığı Kongre’de de kabul edilmesi gerekiyor.
Öte yandan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde Ulusal Birlik Partisi (RN) karşısında ağır yenilgi alan Macron, beklenmedik bir kararla 30 Haziran-7 Temmuz’da ülkede erken seçime gidileceğini duyurmuş, Ulusal Meclisi de feshetmişti.
Yeni Kaledonya, 1998’de Noumea Anlaşması ile özerklik statüsü kazanmış ve anlaşmada yerli halkın kendi topraklarında azınlık statüsüne düşmesini önlemek için oy kullanma hakkı, 1998’den önce Ada’da ikamet eden kişiler ve onların çocuklarıyla sınırlandırılmıştı.
